انواع و اقسام بدلكاران سينمايي!
ارژنگ حاتمي
- براساس تحقيقاتي كه در بين دو نيمه پخش مستقيم مسابقه فوتبال انجام دادم بدلكاران سينمايي به سه دسته زير طبقه بندي مي شوند:
1– كتك خورها:
برخي بدلكاري را با كتك خوردن، از روي ساختمان شونصد طبقه به زمين پرت شدن، با دم شير بازي كردن و ايضا سر خود را به داخل دهان او فرو بردن هم معني مي دانند، اين گروه از بدلكاران علاوه بر داشتن شهامت بايستي پوستي كلفت و انعطاف بدني خوبي داشته باشند، اين نوع بدلكاران بيشتر در فيلم هاي بزن بزن كاربرد دارند، در همين رابطه «محمود بصيري»(بازيگر نقش آبدارچي در مجموعه شهر قشنگ) مي گويد:«در فيلم قهوه خانه قنبر يكي من را بلند مي كرد و مي چرخاند و مي زد زمين ولي من خودم 10 تا معلق ديگر هم مي زدم. يعني اينكه اين آقا من را محكم زده و به اين شكل من با بدلكاري معروف شدم!» (همشهري جوان شماره 105)
توضيح تكميلي: در كشور هندوستان بدلكاران كتك خور به هيچ عنوان كتك نمي خورند، زيرا از آنجا كه هندي ها داراي روحيه هاي بسيار لطيفي هستند نمي توانند همديگر را بزنند و براي بوجود آوردن صحنه هاي بزن بزن، اقدام به زدن سايه فرد مذكور مي كنند و او مي بايست خودش را فقط پرت كند، كارگردانهاي هندي هم كه فكر مي كنند خيلي باهوش هستند روي اين صحنه ها صداهاي مشت و لگد مي گذارند، در نهايت هم محصول كار صحنه هاي خيلي تابلوي كتك كاري است كه به درد همان هندي ها و ايضا فيلم هاي كمدي مي خورد، يكي از كارشناسان كه البته كسي مدرك كارشناسي اش را نديده در همين رابطه مي گويد: «هندي جماعت را چه به كتك كاري؟ آنان بايستي بروند حركات موزونشان را انجام بدهند!»
2- با كلاس ها:
نوع دوم بدلكاران به بدلكاران با كلاس شهرت دارند، البته ذكر اين نكته ضروري است كه بدلكاران گروه اول به اين دسته از افراد بدلكارهاي سوسول مي گويند. اين دسته از بدلكاران كمي تا قسمتي تحصيل كرده هستند و حتي برخي همچون پيمان ابدي دكتراي روانشناسي ورزش دارند، اين نوع بدلكاران بيشتر به درد فيلم هايي مي خورند كه در آنها شونصد تا ماشين با هم تصادف مي كنند و چند تا خانه و هواپيما منفجر مي شوند.
اين نوع بدلكاران معتقدند بايستي قبل از انجام هر عملي محاسبات علمي فراواني از جمله وزن وسيله اي كه قرار است منفجر شود، سرعت باد، درجه رطوبت هوا،تعداد مولكول هاي موجود در هوا، فاصله محل انجام عمليات با كره مريخ و خيلي چيزهاي ديگر را انجام داد! در همين رابطه پيمان ابدي بدلكار ايراني سريال هشدار براي كبري 11 مي گويد: «بدلكاري يك علم است و فرهنگ خاص خودش را دارد. يك آدم بي سواد هيچ وقت نمي تواند بدلكار باشد. چون ۶۰درصد كار بدلكاري با محاسبه سر و كار دارد.» (روزنامه شرق 2/5/85)، چند تن از همان بدلكاران گروه اول گفته اند اگر به پيمان ابدي هم به مانند ما از سن 3 ماهگي كله پاچه داده مي شد با ما هم عقيده مي شد كه بدلكاري به علم و محاسبه نيازي ندارد!
3- بدل سازان:
برخي بدلكاري ها به خاطر شدت متحيرالعقول بودنشان از عهده هيچ كدام از دو گروه ذكر شده بر نمي آيد و اينجاست كه بدل سازان وارد عمل مي شوند. اين افراد كه ممكن است در تمام عمرشان حتي يك بار هم در نقش كتك خور يا آدمي كه با محاسبه هاي لازم از روي چرخ بال داخل يك تشت آب پريده ظاهر نشده باشند، در محل كار گرم و نرمشان به صندلي تكيه مي دهند و با استفاده از برنامه هاي رايانه اي ديوار چين را چهارقاچ،كره زمين را منفجر و هنرپيشه نقش اول مثل سوپرمن در هوا غوطه ور مي كنند!
نكته: بد نيست بدانيد كه بدلكاران دو گروه ديگر سايه بدلسازان را با تير مي زنند چون تمام بدلكاري هايي كه آنها با خون دل خوردن و صرف وقت زياد انجام مي دهند توسط اين گروه با يك برنامه يارانه اي دو صفحه اي اجرا مي شود و خون هم از دماغ كسي نمي آيد!
چاپ شده در هفته نامه «بچه ها گل آقا» (شماره 353)